अमेरिका— भूटानी–नेपाली समुदायका सम्माननीय प्रतिनिधि, समाजसेवी तथा प्रेरणादायी व्यक्तित्व मनोरथ खनाल अहिले अमेरिकामा सुन्दर जीवन विताइरहेका छन्। तर, उनको जीवनको यात्रा सहज र सरल थिएन। संघर्ष, पीडा र विस्थापनको त्रासदी पार गर्दै उनी आज सम्भावनाको प्रतीक बनेका छन्।
एचबी ताम्राकारसँगको विशेष कुराकानीमा खनालले आफ्नो जीवनका ती कठिन क्षणहरू, नेपालमा बिताएको शरणार्थी जीवन र अमेरिकामा नयाँ सुरुवातको कथा खुलस्त साझा गरे।
भूटान छोड्नु परेका त्रासदीपूर्ण दिनहरू
खनाल भूतकालन सम्झिँदै भावुक भए—“भूटान छोड्नु परेका ती क्षण आज पनि मन थाम्नै गाह्रो हुन्छ। त्यो केवल एउटा विस्थापन मात्र थिएन, बरु सम्पूर्ण पहिचान र भविष्य खोसिएको पीडादायी अध्याय थियो।”
भूटानबाट हजारौं नेपाली समुदायलाई निष्कासन गरिएको समयलाई उनले जीवनको “सबैभन्दा ठूलो अन्धकार”को संज्ञा दिए।
नेपालमा शरणार्थी जीवन
भूटानबाट विस्थापित भएपछि नेपालमा शरणार्थी शिविरमै लामो समय बिताउनु परेको खनालले त्यहाँको कठिन जीवनको अनुभूति यसरी गरे—
“गर्मीमा धुलो, जाडोमा चिसो, अप्ठ्यारो परिस्थिति र सीमित अवसरबीच पनि हामीले शिक्षा, सामूहिकता र सामाजिक चेतनाको दियो निभाउन दिएनौं।”
शरणार्थी जीवनले उनलाई दृढ, संवेदनशील र समाजका लागि केही गर्नुपर्ने भावना जगाएको उनले बताए।
अमेरिका पुगेपछिको नयाँ यात्रा
तेस्रो मुलुक पुनर्वास कार्यक्रम अन्तर्गत अमेरिका पुगेपछि मनोरथ खनालको जीवन नयाँ बाटोमा अघि बढ्यो। आज उनी भूटानी–नेपाली समुदायको आवाज मात्र नभई सम्भावना र अवसरको प्रतीक बनेका छन्।
अमेरिकामा रहँदै उनले युवालाई अवसर दिलाउने, संस्कृतिको जगेर्ना गर्ने, नयाँ पुस्तालाई अभिव्यक्तिको अवसर दिलाउनेजस्ता गतिविधिमा सक्रिय योगदान दिएका छन्।
समाजलाई फर्काउने प्रतिबद्धता
एचबी ताम्राकारसँगको संवादमा उनले स्पष्ट भने—“संघर्षले मलाई बलियो बनायो, र आज म यो अनुभवलाई समाजलाई फर्काउन चाहन्छु।”
प्रेरणादायी उदाहरण
मनोरथ खनाल आज भूटानी–नेपाली डायस्पोराको लागि प्रेरणादायी उदाहरण बनेका छन्। भूतकालको पीडालाई शक्तिमा रूपान्तरण गर्दै, उनी भविष्यको सम्भावना र आशाको प्रतीकका रूपमा उभिएका छन्।