लेखक: एचबी ताम्राकार,एसनेपाल न्युज – BUSINESS TALK विशेष
प्रस्तावना:
नेपालको युवा पुस्ता आज पनि ठूलो संख्यामा अध्ययन, रोजगारी वा आर्थिक अवसरको खोजीमा विदेश गइरहेका छन्। तर, यस्तै विदेश गएका मध्ये केही युवाहरु यस्ता पनि छन् जो आफ्नो सीप, अनुभव र संकल्प बोकेर देश फर्कन्छन् र नेपालमै केही गर्न, केही बदल्न, केही निर्माण गर्न उद्यत हुन्छन्। त्यस्ता प्रेरणादायी पात्रहरू मध्ये एक हुन् – विशाल विष्ट। अमेरिका अध्ययनको सिलसिलामा गएका उनी अहिले कैलाली जिल्लाको टिकापुरमा केशरी ब्रान्ड अन्तर्गत दुई वटा कम्पनी सञ्चालन गर्दै ३५ जना भन्दा बढीलाई रोजगारी दिइरहेका छन्।
यो लेखमा हामीले विशाल विष्टको विदेश यात्रादेखि नेपाल फर्किएपछिको संघर्ष, योजना, व्यवसायिक सफलतासम्मको यात्रा उजागर गर्ने प्रयास गरेका छौं। एसनेपाल न्युजको BUSINESS TALK श्रृंखलामा गरिएको संवादमा विष्टले आफ्ना अनुभवहरू खुलस्तसाथ प्रस्तुत गरेका छन्।
अमेरिका यात्रा: सपना र संघर्षको कथा
विशाल विष्ट सुदूरपश्चिम नेपालको सुन्दर शहर टिकापुर निवासी हुन्। आफ्नै गाउँको माटोमा केही गर्ने दृढ चाहना बोकेका विष्टले उच्च शिक्षा अध्ययनको लक्ष्यसाथ अमेरिका जाने निर्णय गरे। विद्यार्थी भिसा मा अमेरिका प्रस्थान गरेका उनी क्यालिफोर्निया राज्यमा बसोबास गरे।
अमेरिका पुगेर उनले भोगेका अनुभवहरू सामान्य नेपाली विद्यार्थीका लागि गहिरो सन्देश दिनसक्ने छन्। उनले एक होटलमा भाँडा माझ्ने कामदेखि लिएर वेटर, क्लिनिङ, केशियरसम्मका जिम्मेवारी सम्हाले। उनले विदेशी भूमिमा श्रमको इज्जत, आत्मनिर्भरता र अनुशासन सिके। तर, उनले थाहा पाए– परिश्रम मात्र काफी छैन, त्यसलाई ठोस योजनामा रूपान्तरण गर्न सके मात्र उपलब्धि मिल्छ।
विदेशको भोगाइ: सिकाइको स्रोत
एसनेपाल न्युजसँगको कुराकानीमा विष्टले अमेरिकामा भोगेका कष्टहरूलाई खुलस्त बयान गरे। “हामी विद्यार्थीको हैसियतमा त्यहाँ पुग्छौं, तर भोगाइ सामान्य हुँदैन। समय व्यवस्थापन, आर्थिक चुनौती, पढाइ र काम सँगै गर्नु पर्दा कहिलेकाहीं आँखा रसाउँछ,” उनले भने।
तर उनी त्यो भोगाइबाट निराश भएनन्, बरु थप परिपक्व बने। अमेरिका बसाइको पाँच वर्ष उनले केवल पढाइमै होइन, जीवनका हरेक पाटो बुझ्नमा खर्च गरे। उनी भन्छन् – “अमेरिकाले मलाई अनुशासन, सीप र योजना सिकायो। म नेपाल फर्किएपछि त्यसैलाई प्रयोग गर्ने निर्णयमा पुगेँ।”
नेपाल फर्कने निर्णय: मन, परिवार र भविष्यको सन्तुलन
विदेशको ग्ल्यामरस जीवनशैलीसँग रमाउँदै गर्दा पनि विशाल विष्टको मनमा एउटा कुरा गडेको थियो – आफ्नै देशमा केही गर्नु पर्छ। उनी अमेरिका रहँदा पनि नेपालमै व्यवसाय गर्ने योजना बनाउँदै थिए। उनले लगभग एक वर्ष नेपालमा विभिन्न बजार अध्ययन, उद्योगको सम्भाव्यता, आपूर्ति प्रणाली, लागत–लाभ लगायतका पक्षहरूबारे गहिरो रिसर्च गरे।
नेपाल फर्कने बेला उनले परिवारसँग छलफल गरे। शुरुवाती असहजता हुँदाहुँदै पनि, विष्टको स्पष्ट योजना र समर्पण देखेर परिवार पनि सहमत बन्यो। “परिवारको साथबिना यो यात्रा सम्भव थिएन,” उनी भावुक हुँदै सुनाउँछन्।
टिकापुरमा उद्यमको सुरुवात: केशरी ब्राण्ड
नेपाल फर्किएपछि उनले टिकापुरमै आफ्नो उद्यमको यात्रा सुरु गरे। उनले खोल्ने निर्णय गरेका दुई व्यवसाय थिए:
- पानी सामग्री उत्पादन (केशरी ब्रान्ड): केशरी ब्राण्डको पानी उत्पादन गर्दै आएका छन् । झण्डै २५ जना काम गरिरहेका छन् । कर्णालीको सुद्ध पानी लाई ब्रान्डीङ गरेर उनले यसलाई कर्णाली प्रदेश र सुदुरपश्चिमा पानी वितरण गर्दै आएका छन् ।
- कोइला (चारकोल) उत्पादन उद्योग:
भान्सा र इटा भट्टामा प्रयोग हुने कोइला उत्पादन गर्दै आएका विशालको यो व्यवसायले घरेलु तथा व्यावसायिक प्रयोगकर्तालाई लक्षित गर्दै उत्पादकत्व बढाउँदै लगिएको छ।झण्डै १०/१२ जनाले काम गरिरहेका छन् । यो क्षेत्र साना तथा मझौला उद्योगमा महत्वपूर्ण योगदान दिने खालको हो।
स्थानीय रोजगारी सिर्जना: समृद्धिको मार्ग
विशाल विष्ट अहिले झण्डै ३५–४० जना स्थानीय युवाहरूलाई रोजगारी दिइरहेका छन्। अधिकांश कामदारहरू टिकापुर र वरपरका बासिन्दा हुन्। यसले न केवल स्थानीय बेरोजगार युवाहरुलाई आम्दानीको अवसर दिएको छ, तर उनीहरूलाई सीप सिक्ने, अनुशासनमा बस्ने र भविष्यका लागि केही गर्न प्रेरणा पनि दिएको छ।
“देशमै काम छ भने विदेश किन जानु?” भन्ने मूल मन्त्रका साथ विष्टले आफ्नै घर आँगनमै रोजगारी सृजना गर्न थालेका छन्।
भिजन, लगानी र दीर्घकालीन सोच
विशाल विष्ट सामान्य उद्यमी होइनन्। उनी एक भिजनरी उद्यमी हुन्। सानो लगानीबाट सुरु गरेका दुवै कम्पनीहरूलाई क्रमशः व्यवस्थित मापदण्डमा लैजाने, गुणस्तरीय उत्पादन गर्ने र विस्तार गर्ने योजनामा उनी सक्रिय छन्।
उनको भनाइ अनुसार, “शुरुवात सानो हुँदैन, सोच सानो हुनु हुँदैन। योजना बनाउनु पर्छ, आँखा बन्द गरेर जोखिम मोल्नु होइन। बुझेर, सिकेर अगाडि बढे सफल भइन्छ।” उनको यस्तो दृष्टिकोणले नेपाली युवालाई योजनावद्ध उद्यमशीलता सिक्ने पाठ दिन्छ।
सकारात्मक संदेश: युवा, विदेश र स्वदेश
विशाल विष्ट विदेश जाने निर्णयलाई गलत मान्दैनन्। तर उनी भन्छन् – “जाऔं, विदेशमा अनुभव कमाऔं, तर फर्केर देशमै केही गरौं। हाम्रो देशले हामीलाई हेरेको छ। सुदूरपश्चिम जस्तो क्षेत्रमा हजारौं सम्भावना छन्। हामी युवाले त्यसलाई देख्न, सम्हाल्न सक्नुपर्छ।”
उनले विदेशमा जाने युवाहरूलाई एक प्रकारको अपील समेत गरेका छन् – “सिर्फ पैसा कमाउने सपना नदेखौं। सीप कमाऔं, सोच विकास गरौं र नेपाल फर्केर आफू मात्र होइन अरूका लागि पनि अवसर सिर्जना गरौं।”
समापन: एउटा फर्केका युवाको कथा, हजारौँको प्रेरणा
विशाल विष्टको कथा केवल व्यक्तिगत सफलताको कथा होइन। यो हजारौं युवाहरूका लागि सन्देश हो। विदेश जानु ठीक हो, तर फर्केर देशमा केही गर्नु अझ ठूला कुरा हो भन्ने उनको अभियान प्रेरणादायी छ।
टिकापुरबाट सुरु भएको उनको उद्यमिक यात्रा सुदूरपश्चिमको उद्योगिक जागरणको एउटा झलक हो। उनको दृढता, योजना, सोच र श्रमको सम्मानले नै उनलाई ‘फर्केका तर फरक सोच भएका उद्यमी’ को रूपमा चिनाएको छ।नेपाललाई फर्केका यस्ता युवाहरुको खाँचो छ – जो सीप, सोच, र साहस बोकेर मुलुकको प्रगतिको यात्रा तय गर्न अग्रसर छन्।
