गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) को इतिहासमै पहिलो पटक, सबै विवादलाई उछिन्दै, ‘एकता’ को नाममा गरिएको महाधिवेशन सफल मात्र भएन, नेपाल सरकारले औपचारिक मान्यता प्रदान गरेर अन्तर्राष्ट्रिय दूतावासहरूलाई स्पष्ट सन्देश पठाएको छ—अब एनआरएनएको आधिकारिक नेतृत्व महेश कुमार श्रेष्ठ कै हो।
यो निर्णय कुनै साधारण कदम थिएन। परराष्ट्र मन्त्रालयको आधिकारिक सर्कुलरले न केवल एनआरएनएमा विद्यमान अन्योलता हटायो, बरु एकप्रकारले बद्री केसी नेतृत्वको समानान्तर संरचनालाई राजनीतिक र कूटनीतिक हिसाबले धक्का दिएको छ। वैशाख ३० मा गैरआवासीय नेपाली संघको एकता महाधिवेशनबाट निर्विरोध निर्वाचित कार्यसमितिको अध्यक्षको रूपमा महेश श्रेष्ठको नाम आज विश्वभरका नेपाली दूतावासहरूको कागजातमा औपचारिक रूपमा लेखिएको छ।
‘शक्तिशाली हस्ताक्षर, स्पष्ट सन्देश’
परराष्ट्र मन्त्रालयकी शाखा अधिकृत सृजना कोइरालाले हस्ताक्षर गरेको पत्रमा उल्लेख छ:
“सम्मानित सर्वोच्च अदालतको परमादेश अनुसार गठित उच्चस्तरीय समितिले हालसालै काठमाडौँमा आयोजना गरेको गैरआवासीय नेपालीको एकता महाधिवेशन र तत्पश्चात सम्पन्न चुनावी कार्यतालिका अनुसार महेश कुमार श्रेष्ठको नेतृत्वमा कार्यसमिति निर्विरोध निर्वाचित भएको जानकारी गराउँदै… जानकारीको लागि पठाइएको…”
यो कूटनीतिक सन्देश मात्र होइन, एक राष्ट्रिय सन्देश पनि हो—अब एनआरएनएको नेतृत्व विवादको समाप्ति तिर अग्रसर भएको छ र सरकार पनि अब स्पष्ट पक्षमा उभिएको छ।
महेश श्रेष्ठः साँचैका नेतृत्वकर्ता
महेश कुमार श्रेष्ठ कुनै सामान्य व्यक्ति होइनन्। उहाँ नेपाल मात्र होइन, विश्वभरिका एनआरएनहरूका लागि विश्वासको पर्याय बन्नु भएको छ। उहाँको संयमता, कूटनीतिक समझदारी, व्यवहारिकता र सबै पक्षलाई समेट्ने क्षमता आजको यो सफलताको मुख्य आधार हो।
- जहाँ अर्का पक्ष झगडामा थिए, महेशजी संवादमा थिए।
- जहाँ अरूले सत्ताको पछि लागे, उहाँले एकताको आन्दोलन रोज्नुभयो।
- जहाँ अरूले संस्थालाई खिचातानीको मैदान बनाइरहे, महेश श्रेष्ठले संस्थालाई सम्पूर्ण नेपालीहरूको साझा घर बनाउने सपना देखिरहनुभयो।
बद्री केसी पक्षको ‘बचाउ प्रयास’, तर…
परराष्ट्रको पत्र सार्वजनिक भएपछि बद्री केसी पक्ष तिलमिलाएको छ। उपमहासचिव सोम सापकोटा खुलेरै भन्छन्, “यसरी पत्र पठाउन मिल्दैन। यो विधानसम्मत छैन”। तर प्रश्न उठ्छ—के विधानलाई लत्याउँदै एकता महाधिवेशनबाट टाढा बस्नेहरूको आज गुनासो सुन्ने बेला हो?
त्यसै पनि अदालत, उच्चस्तरीय समिति र महाधिवेशनको प्रक्रिया स्वीकृत भइसकेपछि त्यसको मान्यता दिनु परराष्ट्र मन्त्रालयको कर्तव्य हो। तसर्थ, सोम सापकोटाको भनाइ विलम्बित हारको तिक्तता मात्र हो।
अब के हुन्छ? विश्वभरिका दूतावासले कसरी हेर्ने?
अब परराष्ट्रको सर्कुलरसँगै:
- विदेशस्थित दूतावासहरूले महेश श्रेष्ठ नेतृत्वको समितिलाई आधिकारिक कार्यक्रमहरूमा बोलाउने छन्।
- एनआरएनएसँग भएका द्विपक्षीय सहयोग, परियोजना, लगानी तथा राजदूत–समुदाय सम्वादहरूमा अब श्रेष्ठ नेतृत्वकै भूमिका रहनेछ।
- यसले महेश श्रेष्ठलाई वैश्विक कूटनीतिक कडिको रूपमा स्थापित गराउनेछ।
एकताको जित, राजनीतिक हस्तक्षेपको पराजय
यो महाधिवेशनसँग जोडिएको एउटा अदृश्य लडाइँ पनि थियो—राजनीतिक हस्तक्षेप विरुद्धको लडाइँ। एउटा पक्षसँग प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको समर्थन थियो भने, अर्काे पक्ष परराष्ट्रमन्त्री डा. आरजु राणा देउवाको पक्षमा देखिन्थिन्। यति धेरै तानातानबीच पनि महेश श्रेष्ठ राजनीतिक लाइनभन्दा माथि उठेर समग्र एनआरएनएको हितमा उभिनुभयो।
महेश श्रेष्ठको एकता दर्शन
“हामी संस्थाको होइन, संस्थागत एकताको पक्षमा छौं। यो संस्था व्यक्तिगत राजनीति होइन, प्रवासी नेपालीहरूको साझा सपना हो।” — महेश कुमार श्रेष्ठ
उहाँका यी शब्दहरू अहिले विश्वभर गुञ्जिरहेका छन्। नेपाल सरकारबाट आएको पत्रले अब विश्वभरका एनआरएनहरूको मनमा लागेको भ्रम र द्विविधाको पर्दा हटाएको छ। अब सबैले एउटै नेतृत्व स्वीकार्नुपर्ने यथार्थको सामना गर्नुपर्नेछ।
गंगाधर गौतमको कुशल प्रवक्ता धर्म
महेश श्रेष्ठ नेतृत्वको टोलीमा गंगाधर गौतमजस्ता प्रभावशाली र निष्कलंक प्रवक्ताको भूमिका पनि कम छैन। अन्तर्राष्ट्रिय कूटनीतिक नियोगहरूलाई पत्राचार गरेर सरकारी सहकार्यको ढोका खोल्ने काममा गौतमले खेलेको भूमिका प्रशंसनीय छ। त्यो नै आजको यो सर्कुलरको जरो हो।
विनोद कुँवर लगायत अभियन्ताहरूको धैर्य र संघर्ष
संस्थालाई वैधानिकता दिलाउने यो यात्रामा विनोद कुँवर, लक्ष्मण सापकोटा, अनिल ढकाल, शारदा भट्ट, रोशन खड्का, सुबोध अधिकारी लगायतका अभियन्ताहरूको योगदान अविस्मरणीय छ। यिनै होलान् ती अनुहारहरू जसले आन्दोलन होइन, संवादको भाषा रोजे।
अबको बाटो — समावेशिता, लगानी र प्रतिष्ठा
अब महेश श्रेष्ठ नेतृत्वको एनआरएनएले ध्यान दिनुपर्ने तीन मुख्य कुरा यस्ता छन्:
- समावेशिता: विश्वभरबाट सबै प्रवासी नेपालीहरूलाई समेटेर एक साझा मञ्च तयार पार्ने।
- लगानी प्रवाह: नेपालमा प्रवासी नेपालीहरूको लगानी सहज बनाउन प्रष्ट नीति ल्याउने।
- अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिष्ठा: विश्वभरिका सरकारहरूसँग सम्बन्ध प्रगाढ बनाएर संस्था र राष्ट्रको छविमा वृद्धि गर्ने।
अन्तिम निष्कर्ष
गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) कुनै राजनीतिक संस्था होइन, यो रगत, पसिना र सपना बोकेका प्रवासी नेपालीहरूको मन हो। त्यो मन अहिले महेश श्रेष्ठ नेतृत्वको कार्यसमितिको साथमा उभिएको छ।
परराष्ट्र मन्त्रालयको पत्र मात्र औपचारिकता होइन, यो एनआरएनए भित्रको शक्ति संघर्षको निर्णायक मोड हो—जहाँ एकता विजयी भयो, हठ पराजित।
अब एनआरएनएले नयाँ अध्याय सुरू गरेको छ—महेश श्रेष्ठको नेतृत्वमा, स्पष्ट मार्गदर्शनमा, विश्वभरका नेपालीहरूलाई जोड्ने अठोटसहित।
