काठमाडौं, बैशाख ८, २०८२ — विश्वमै दुर्लभ मानिने ‘हाइपरम्याङ्गानेसेमिया’ (Hypermanganesemia SLC30A10 mutation – HMNDYT1) रोगको नेपालमै पहिलोपटक सफल उपचार काठमाडौँ मेडिकल कलेज (KMC) मा गरिएको छ। अर्घाखाँची जिल्लाको मालारानी गाउँपालिका–१ निवासी मनिषा बिककी २१ महिनाकी छोरी आध्या बिकलाई उक्त रोगको पहिचानपछि सफल उपचार गरी पूर्ण रूपमा स्वस्थ बनाइएको हो।
प्रारम्भिक रूपमा सामान्य रूपमा हिँडडुल गर्ने आध्या एकाएक अस्वस्थ भइ हिँड्न नसक्ने अवस्थामा पुगेपछि परिवारमा ठूलो चिन्ता उत्पन्न भएको थियो। थुप्रै अस्पताल धाएर अन्ततः काठमाडौँ मेडिकल कलेज ल्याइएकी आध्याको परीक्षण नेपालकै पहिलो DM पेडियाट्रिक न्युरोलोजिस्ट डा. सन्तोष मिश्रको नेतृत्वमा सम्पन्न भएको थियो।

MRI तथा जटिल जाँचपश्चात्, डा. मिश्रको टोलीले आध्यालाई मस्तिष्क र स्नायु प्रणालीमा गम्भीर असर पार्ने हाइपरम्याङ्गानेसेमिया भएको पुष्टि गर्यो। यो रोग विश्वभर अत्यन्तै न्यून बिरामीहरूमा मात्र देखिने भएकोले यसको पहिचान र उपचार दुबै चुनौतीपूर्ण मानिन्छ।
तर, डा. मिश्र र उनको विशेषज्ञ टोलीले तत्कालनै औषधीय उपचार सुरु गरे र केही हप्तामै बालिका पूर्णरूपमा स्वस्थ भइ पुनः हिँड्नसक्ने अवस्थामा आइपुगेकी छन्।
“छोरी कहिल्यै हिँड्न सक्दिन कि भनेर मन कटिरहेको थियो, तर डा. सन्तोष मिश्रज्यूले हामीलाई आशाको उज्यालो देखाउनु भयो,” आमा मनिषा बिकले भावुक हुँदै भनिन्।
ऐतिहासिक सफलता स्वास्थ्य नेतृत्व र समर्पणको प्रतिफल
नेपालमा बाल न्युरोलोजी सेवा अझै प्रारम्भिक अवस्थामा रहेको बेला, यति जटिल रोगको सफल पहिचान तथा उपचार स्वास्थ्य क्षेत्रमा ऐतिहासिक माइलखुट्टे उपलब्धिका रूपमा हेरिएको छ।
Screenshot
यो सफलता सम्भव हुनुमा नेपाली कांग्रेसका युवा नेता तथा प्रतिनिधिसभा सदस्य डा. सुनिल शर्माको नेतृत्व, दूरदृष्टि र समर्पणलाई विशेष श्रेय दिइएको छ। काठमाडौँ मेडिकल कलेज, जसको स्वामित्व डा. शर्मासँग छ, विगत केही वर्षयता चिकित्सा मात्र नभई जनसेवा र सामाजिक परिवर्तनको केन्द्र बन्ने दिशामा अघि बढिरहेको छ।
सांसद डा. शर्माको जनसेवा यात्रामा निरन्तरता
डा. शर्मा नेपालको एकमात्र तलब-भत्ता नलिने सांसद हुन्। पूर्वदेखि पश्चिमसम्म निःशुल्क स्वास्थ्य शिविर सञ्चालन गर्दै आएका उनले विगतमा उपचार सम्भव नभएका बिरामीहरूलाई केएमसी वा नोबेल मेडिकल कलेजमा निःशुल्क उपचारको व्यवस्था मिलाउँदै आएका छन्।
Screenshot
मोरङको बेलबारीमा हालै हस्तान्तरण गरिएको एम्बुलेन्स होस् वा देशका सातवटा स्थानमा निजी खर्चमा एम्बुलेन्स उपलब्ध गराउने कार्य, सबैले उनको नेतृत्वको मानवीय पक्षलाई उजागर गरेको छ। नोबेल मेडिकल कलेजमा आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रका लागि ५० शय्याको निःशुल्क क्याबिन स्थापना गरिएको पनि जनाइएको छ।
“सेवा कुनै पार्टी वा पहिचानले निर्धारण गर्दैन, म सबै नेपालीको सेवक हुँ,” भनी डा. शर्माले विभिन्न अवसरमा जनाउँदै आएका छन्।
निष्कर्ष
काठमाडौँ मेडिकल कलेजमा सम्पन्न भएको हाइपरम्याङ्गानेसेमिया रोगको पहिलो सफल उपचार केवल चिकित्सा विज्ञानकै सफलता मात्र होइन, नेपाली स्वास्थ्य प्रणालीले गम्भीर रोगहरूको सामना गर्न सक्ने क्षमताको प्रमाण पनि हो।
डा. सन्तोष मिश्रको शैक्षिक गहिराइ, अनुभव र समर्पण तथा डा. सुनिल शर्माको नेतृत्व र मानवीय दृष्टिकोणको समायोजनले यस्तो चमत्कारी उपलब्धि सम्भव भएको छ, जसले देशभरका आमाबुबालाई आशा र भरोसाको नयाँ ऊर्जा दिएको छ।