प्रस्तावना
मोरङको विराटनगरमा जन्मेका प्रीतेश कार्की आज अमेरिकाको सनफ्रान्सिस्कोमा चारवटा डिपार्टमेन्टल स्टोर, ग्यास स्टेसन, ब्यांक्वेट हल र रेस्टुरेन्ट चलाउने सफल व्यवसायीका रूपमा परिचित छन्। तर, यो यात्राको सुरुवात न त सहज थियो, न त योजनाबद्ध। उनको कथा संघर्ष, साहस र अवसरलाई चिन्न सक्ने दृष्टिकोणको उदाहरण हो।
नेपालमै इञ्जिनियरिङ स्नातक अध्ययन पूरा गरेर शिक्षण र निर्माण कम्पनीमा पेशागत जीवन सुरु गरेका प्रीतेशले सुरुमा अमेरिकालाई केवल अध्ययनको गन्तव्यका रूपमा हेरे। साथीहरू विदेश जाने दौडमा लागेपछि उनले पनि एमबीए पढ्न आवेदन दिए। “फर्किन्छु भन्ने सोचले आएको थिएँ, तर जीवनले अर्कै बाटो देखायो,” प्रीतेश प्रायः भन्छन्।
यही बाटोले उनलाई आज प्रवासी नेपाली समाजमा गर्वको विषय, युवाका लागि प्रेरणाको स्रोत, र अमेरिका जस्तो अवसरको भूमिमा दृढ संकल्पले कसरी नयाँ जीवन बनाउन सकिन्छ भन्ने जीवित उदाहरण बनाइदिएको छ।
नेपालमा जीवन र प्रारम्भिक संघर्ष
मोरङको विराटनगरमा जन्मेका प्रीतेश कार्कीले प्रारम्भिक शिक्षा आफ्नै गाउँ–सहरमा प्राप्त गरे। बाल्यकालदेखि नै उनी मेहनती र जिज्ञासु बालक थिए। पढाइमा उत्कृष्टता हासिल गर्दै प्रीतेशले आर्किटेक्ट इञ्जिनियरिङमा स्नातक तहको अध्ययन पूरा गरे। काठमाडौंमा काम गर्न सुरु गर्दा दिउँसो एक निर्माण कम्पनीमा इञ्जिनियरको रूपमा व्यस्त रहन्थे भने बिहान एउटा इञ्जिनियरिङ कलेजमा पढाउँथे। आम्दानी राम्रो थियो, तर जीवनले उनलाई अझ ठूलो चुनौतीको निम्तो दिन लागेको थियो।
त्यो समय उनका केही साथीहरू उच्च शिक्षाका लागि विदेश गएका थिए। नयाँ अवसर र अनुभवको चाहले साथीहरू विदेश जाने तयारीमा थिए। प्रीतेश पनि साथीहरूको उत्साह र प्रेरणाले प्रभावित भए, र उनी आफू पनि विदेश जान प्रतिकार गर्न सकेनन्। उनको लक्ष्य केवल पढाइको लागि थियो। उनले सेंट लुइसस्थित लिन्डेन उड युनिभर्सिटीमा एमबीएको लागि आवेदन गरे। काठमाडौँमा साढे दुई वर्ष काम गरेर, छात्रवृत्तिको सहयोगमा उनी अमेरिका प्रस्थान गरे।
विद्यार्थी भिसामा अमेरिका पुगेपछि प्रारम्भिक दिनहरू सजिलो थिएन। उनी केवल पढाइमा मात्र ध्यान केन्द्रित गर्न पाउने अवस्था थिएन। पार्ट–टाइम काम गर्ने अनुमति थिएन, तर कलेजले दिइएको अवसरअनुसार कम्प्युटर ल्याबमा काम गरे। छुट्टीमा भने नजिकैको ग्यास स्टेसनमा काम गरेर आफ्नो दैनिक खर्च जुटाउँथे। “सुरुमा गोजी खर्च जुटाउन पनि संघर्ष थियो, तर त्यो मेहनतले आत्मनिर्भरता सिकायो,” उनले सम्झिए।
पढाइ दुई वर्षको एमबीए कोर्स उनी १३ महिनामै पूरा गरे। यो गति केवल अध्ययन क्षमता मात्र होइन, उनको दृढ संकल्प, अनुशासन र समयको सदुपयोगको प्रमाण थियो। अध्ययन पूरा गरेपछि प्रीतेशले अमेरिकाको सनफ्रान्सिस्कोमा आफ्ना आफन्तसँग बसाइ सुरु गरे। त्यहीँ उनले आफ्नी जीवनसाथीलाई भेटे र ग्र्याजुएसन समारोहको अवसरमा विवाह पनि गरे।
नेपालमा सुरु गरिएको जीवन र अमेरिकामा पाएको चुनौतीपूर्ण अनुभवले प्रीतेशलाई भविष्यको लागि तयार बनायो। साथीहरूले सजिलै कम्पनीमा जागिर पाए, तर उनी आफैंको व्यवसाय खोल्ने र जोखिम लिन तयार थिए। लगानीको ठूलो रकम नहुँदा पनि उनी थोरैमा व्यवसाय सुरु गर्ने साहस गरे।
अमेरिकामा पहिलो व्यवसाय र चुनौतीपूर्ण प्रारम्भिक अनुभव
सन् २०१२ को अन्त्यतिर, प्रीतेश कार्कीले अमेरिकामा आफ्नो पहिलो डिपार्टमेन्टल स्टोर खरिद गरे। सुरुमा यो निर्णय सहज थिएन। उनलाई व्यवसायको वास्तविक जोखिमको अनुभव थिएन। “खासमा मलाई व्यवसायको जोखिम थाहा नभएरै लगानी गर्ने आँट आएको हो। जोखिम थाहा भएको भए आँट आउँदैन थियो,” प्रीतेश भन्छन्।
पहिलो स्टोरमा लगानी गर्दा उनले २० प्रतिशत डाउन–पेमेन्ट गरे, बाँकी रकम बिक्रेताले ऋणको रूपमा उपलब्ध गराए। अमेरिकामा साना व्यवसायमा बैंकले सामान्यतया ऋण दिन्न भन्ने तथ्यलाई उनले तत्काल बुझे। सुरुमा उनी व्यवसायिक योजना तयार नगरी स्टोर सञ्चालनमा जुटे। तर भाग्य र मेहनतले उनलाई सहयोग गर्यो। प्रारम्भिक चुनौती र असमझदारीको बावजुद व्यवसायले सकारात्मक परिणाम देखायो।
चार वर्षपछि, सन् २०१६ मा उनले दोस्रो स्टोर खरिद गरे। यस पटक उनले व्यवसाय विस्तारको स्पष्ट योजना बनाए। अनुभवले उनलाई सिखाएको थियो कि लगानी सोच–विचार र रणनीतिक योजना बिना जोखिमपूर्ण हुन्छ। दोस्रो स्टोरसँगै व्यवसाय विस्तारले बैंकबाट ऋण लिन सहज बनायो। त्यसपछि प्रत्येक दुई–दुई वर्षमा थप दुई स्टोर किने। यसरी उनी चारवटा डिपार्टमेन्टल स्टोरका सफल मालिक बने।
यसै क्रममा प्रीतेशले व्यवसायिक वातावरण, वित्तीय सुविधा, बजार माग र व्यवस्थापन कला सिके। व्यवसायिक योजना, जोखिम व्यवस्थापन, बजार अनुसन्धान र कर्मचारी व्यवस्थापनमा उनले अनुभवको खानी खन्ने अवसर पाए। प्रारम्भिक दिनको अनुभवले उनलाई व्यवसायको हरेक पक्षमा तयारी, धैर्य र अनुशासनको महत्व सिकायो।
व्यवसाय विस्तार — डिपार्टमेन्टल स्टोरदेखि ग्यास स्टेसन र ब्यांक्वेट हलसम्म
प्रीतेश कार्कीको व्यवसायिक यात्रा केवल डिपार्टमेन्टल स्टोरमा सीमित रहिन। अनुभव र सफलता पाउने क्रमसँगै उनी नयाँ अवसरतर्फ आकर्षित भए। २०१६–२०१८ बीच, उनले थप दुई डिपार्टमेन्टल स्टोर खरिद गरे, र बैंकले ऋण दिन सुरु गरे। यसरी व्यवसाय विस्तारले उनलाई वित्तीय स्वतन्त्रता र नयाँ लगानीको अवसर दियो।
सन् २०२० मा उनले साढे एक हेक्टर जग्गा किनेर ग्यास स्टेसन स्थापना गरे। आठवटा पम्पसहितको ग्यास स्टेसनले अमेरिकामा नेपाली व्यवसायीको क्षमता र सम्भावनालाई प्रत्यक्ष देखायो। यहाँ ग्राहकहरूलाई उच्च सेवा र सुविधा प्रदान गर्ने उद्देश्य प्रीतेशको प्राथमिकता थियो।
त्यसपछि दुई वर्षअघि, उनले २०० भन्दा बढी व्यक्तिको क्षमतासहितको ब्यांक्वेट हल खरिद गरे। यसले नेपाली तथा अन्तर्राष्ट्रिय समुदायका लागि सामाजिक, सांस्कृतिक, र सांगीतिक कार्यक्रमको आयोजनामा सहयोग पुर्यायो। प्रीतेशको लक्ष्य मात्र लाभ कमाउनु थिएन, उनी समुदाय निर्माण र अवसर सिर्जनामा विश्वास राख्थे।
उनको व्यावसायिक सफलता केवल आर्थिक लाभमा सीमित छैन। उनले ४० भन्दा बढी नेपाली कर्मचारीहरूलाई रोजगारी दिए। प्रीतेश भन्छन्,
“मैले रोजगारीमा नेपालीलाई प्राथमिकता दिएको छु। नेपाली पाएसम्म विदेशी राख्दिनँ।”
रेस्टुरेन्टमा पनि उनी साझेदारीमा लगानी गरेका छन्। आगामी दिनमा रियल–इस्टेटमा पनि लगानी गर्ने योजना बनाइरहेका छन्। प्रीतेशका अनुसार, मेहनत, दृढता र अवसरको समझदारीले अमेरिकामा व्यवसाय गर्न सहज बनाउँछ।
नेपाली रोजगारीलाई प्राथमिकता र सामुदायिक नेतृत्व
प्रीतेश कार्कीको व्यवसायिक दर्शन केवल आर्थिक लाभमा सीमित छैन। उनी सधैं समुदाय र नेपाली रोजगारीलाई प्राथमिकता दिन प्रतिवद्ध छन्। उनका व्यवसायमा हाल ४० भन्दा बढी कर्मचारी कार्यरत छन्, र ती सबै नेपाली समुदायका सदस्य हुन्।
सिर्जनात्मकता र सामाजिक उत्तरदायित्वको भावना प्रीतेशको नेतृत्वमा प्रकट हुन्छ। उनी नेपाली एसोसिएसन अफ नर्थ क्यालिफोर्निया (Nepali Association of North California) का अध्यक्ष पनि हुन्। यस संस्थाले नेपाली समुदायको लागि भवन निर्माण गरेको छ र नेपाली भाषा, संस्कृति, तथा सांस्कृतिक कार्यक्रमको संरक्षणमा सक्रिय भूमिका खेलिरहेको छ।
उनले नेपाली भाषा र सांस्कृतिक अधिकारको संरक्षणमा पनि पहल गरेका छन्। अमेरिका भित्र धेरै भाषामा ड्राइभिङ लाइसेन्सको परीक्षा दिइन्छ, तर नेपाली भाषा समावेश छैन। प्रीतेशको अध्यक्षतामा रहेको संस्थाले नेपाली भाषामा पनि ड्राइभिङ लाइसेन्स परीक्षा दिन पाउनुपर्ने माग राखेको छ।
सामुदायिक नेतृत्वसँगै, प्रीतेश राजनीति र स्थानीय प्रशासनमा पनि सक्रिय छन्। उनी हाल काउन्टी (जिल्लास्तरीय) ‘हाउजिङ एन्ड कम्युनिटी डेभलपमेन्ट एडभाइजरी बोर्ड’ का सदस्य छन्। यसले उनलाई स्थानीय नीति निर्माणमा सहभागी गराउँछ र नेपाली समुदायका लागि निर्णय प्रक्रियामा योगदान पुर्याउने अवसर दिन्छ।
व्यावसायिक दर्शन — जोखिम र अवसरको समझदारी
प्रीतेश कार्कीको व्यवसायिक सफलता केवल भाग्यमा आधारित छैन, बरु सजग योजना, जोखिमको समझदारी, र अवसरको सदुपयोगमा आधारित छ। अमेरिकामा व्यवसाय सुरु गर्दा उनीसँग अनुभव सीमित थियो, तर साहस र लगनशीलता उनले आफ्नै मार्ग बनाएको कथा हो।
उनको व्यावसायिक दर्शनका मुख्य तत्व:
- सजग जोखिम लिने क्षमता
- अनुभवबाट सिक्ने मनोवृत्ति
- समुदाय र कर्मचारीको महत्व
- निरन्तर सुधार र विस्तारको सोच
भविष्यको योजनाः रियल–इस्टेट र नयाँ अवसर
प्रीतेश कार्कीको व्यवसायिक यात्रा केवल वर्तमान उपलब्धिमा सीमित छैन। उनी भविष्यमा नयाँ लगानी र अवसरको खोजीमा छन्। रियल–इस्टेटमा लगानी गरेर स्थिर आम्दानी र दीर्घकालीन लाभ प्राप्त गर्ने योजना उनले बनाएका छन्।
उनको लक्ष्य केवल व्यक्तिगत लाभमा सीमित छैन। नयाँ लगानीले स्थानीय रोजगारी सिर्जना गर्ने, समुदायको विकासमा योगदान पुर्याउने र नेपाली व्यवसायीहरूको पहिचान बलियो बनाउने उद्देश्य राखेको छ।
राजनीतिक र सामाजिक सक्रियता
प्रीतेश व्यवसायिक मात्र होइन, सामाजिक र राजनीतिक नेतृत्वमा पनि सक्रिय छन्। काउन्टी बोर्डमा सदस्य भएर स्थानीय नीति निर्माणमा योगदान पुर्याउँछन्। नेपाली एसोसिएसनको नेतृत्वमा समुदायको सांस्कृतिक, भाषिक र सामाजिक अधिकारको संरक्षणमा सक्रिय छन्।
उनको सक्रियता र नेतृत्वले अमेरिकी नेपाली समुदायमा विश्वास र प्रेरणा जगाएको छ। युवा पुस्तालाई अवसर सिर्जना गर्ने, समुदायको आवाज बनाउने र सामाजिक न्यायका लागि संघर्ष गर्ने प्रोत्साहन दिएको छ।
व्यावसायिक शिक्षा र युवालाई सन्देश
प्रीतेशका अनुभवले युवाहरूलाई शिक्षा, अनुभव, र अवसरको मूल्य सिकाउँछ। उनी भन्छन्,
“सपना देख्नुहोस्, अवसर खोज्नुहोस्, जोखिम लिनुहोस्, मेहनत गर्नुहोस्, र कहिल्यै पछि नहट्नुहोस्।”
उनको कथा स्पष्ट सन्देश दिन्छ कि सफलता केवल व्यक्तिगत उपलब्धि होइन, समुदाय, समाज र नयाँ पुस्तालाई अवसर प्रदान गर्नमा पनि आधारित हुन्छ।
निष्कर्ष
प्रीतेश कार्कीको जीवनगाथा मोरङको विराटनगरबाट अमेरिका सम्मको सपना, संघर्ष, अवसर र सफलताको कथा हो। प्रारम्भिक कठिनाइ, सीमित लगानी, र अनिश्चित भविष्यका बाबजुद उनले आफ्नो सपना पूरा गरे।
