गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) जापानका २०२३–२०२५ कार्यकालका अध्यक्ष नविन निउरेको नाम आज जापानमा रहेका नेपालीहरूको हृदयमा सम्मानका साथ उच्चारण हुन्छ। नेतृत्व केवल पद होईन, त्यो त जिम्मेवारी हो – र नविन निउरेले यो जिम्मेवारीलाई जुन समर्पण, इमानदारी र दूरदर्शिताका साथ पूरा गर्नुभयो, त्यो सम्पूर्ण एनआरएन इतिहासमा स्मरणीय छ। उहाँको कार्यकाललाई तीन शब्दमा वर्णन गर्नुपर्दा – ऐतिहासिक, सानदार र भव्य भन्न सकिन्छ।
नेतृत्वको पहिलो दिनदेखि अन्तिम घडीसम्म: समर्पणको शिखर
जब नविन निउरे एनआरएनए जापानको अध्यक्षको रूपमा निर्वाचित हुनुभयो, धेरैले उहाँलाई निडर, स्पष्टभाषी, काममा विश्वास राख्ने र नतिजा निकाल्ने नेतृत्वकर्ता भनेर चिनेका थिए। तर दुई वर्षको कार्यकालमा उहाँले जुन स्तरको “action-driven” नेतृत्व देखाउनुभयो, त्यो कल्पनाभन्दा बाहिरको थियो।
कार्यकालको पहिलो दिनदेखि नै उहाँले संस्थागत सुधारको खाका कोर्नुभयो – कागजी समितिहरूलाई सक्रिय, जवाबदेही र पारदर्शी बनाउने लक्ष्य राख्नुभयो। उहाँको प्राथमिकता थियो – एनआरएनए जापानलाई सदस्यहरूका समस्या समाधान गर्ने संस्थाको रूपमा पुनर्स्थापित गर्नु, न कि केवल सांस्कृतिक कार्यक्रम र भोज गर्ने मञ्चको रूपमा सीमित राख्नु।
नेपाली समुदायको सेवामा ‘फुल टाइम’ अध्यक्ष
अध्यक्ष नविन निउरे ‘पार्ट टाइम’ नेतृत्वमा विश्वास गर्नुहुन्नथ्यो। उहाँले आफ्नो पेशा, व्यवसाय, निजी जीवनलाई दोस्रो प्राथमिकतामा राखेर एनआरएनए जापानका लागि ‘फुल टाइम’ ऊर्जा समर्पण गर्नुभयो। प्रायः अध्यक्षहरू केवल कार्यक्रममा देखिने, भाषण दिने र फोटो खिचाउने भूमिका निभाउँथे, तर नविन निउरे त्यो परम्परा तोड्दै, ‘field मा जाने’ अध्यक्ष बन्नुभयो।
– आप्रवासी नेपालीलाई जापानमा भोगिने कानुनी, श्रमसम्बन्धी, स्वास्थ्य र आवास समस्यामा प्रत्यक्ष संलग्न भई समाधान गर्नुभएका थुप्रै उदाहरणहरू छन्।
– जेलमा परेका, दुर्घटनामा परेका वा मानसिक समस्यामा परेका नेपालीको उद्धारमा उहाँको भूमिका निर्णायक रह्यो।
– आप्रवासी युवाहरूको मानसिक स्वास्थ्य र आत्महत्याको ग्राफ घटाउने विषयमा उहाँले खुला बहस चलाउनुभयो – जुन साहसिक कदम हो।
एनआरएनए जापानलाई ग्लोबल नेटवर्कको केन्द्रमा उभ्याउनु
नविन निउरेको नेतृत्वमा जापान केवल ‘एक राष्ट्रिय समन्वय परिषद’ रहेन। उहाँले जापानलाई सम्पूर्ण एनआरएनए आन्दोलनको विचार, बहस र नीति निर्माणको केन्द्र बनाउने प्रयास गर्नुभयो। अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन, सर्कुलर डायलग, नीति गोष्ठीहरूका माध्यमबाट उहाँले जापानको उपस्थितिलाई विश्वभरि प्रभावकारी बनाउनुभयो।
उहाँकै पहलमा जापानमा बसेर विश्व एनआरएनए नेतृत्वसँग प्रत्यक्ष संवाद स्थापित भयो। अमेरिका, युके, कोरिया, अष्ट्रेलिया जस्ता देशका एनआरएन नेता र कार्यकर्ता जापानसँग जडिए। एनआरएन जापान अब केवल जापानी भूमिमा सिमित छैन – यो विश्वभरि फैलिएको एक शसक्त नेपाली डायस्पोरा हब बन्यो।
‘शिक्षा र उद्यमशिलता’ अभियान: दीर्घकालीन सोच
नविन निउरेको कार्यकालमा दुई मुख्य विषयलाई दीर्घकालीन रूपमै अगाडि बढाइयो – शिक्षा र उद्यमशिलता। उहाँले जापानमा रहेका नेपाली विद्यार्थीको समस्या बुझ्न उच्चस्तरीय फोरम बनाउनु भयो।
– जापानी विश्वविद्यालय र नेपाली विद्यार्थीबीच ‘सहयोग सम्झौता’ गर्न पहल भयो।
– छात्रवृत्ति, भाषा सिकाइ, कामको अवसर, करियर काउन्सिलिङ जस्ता थुप्रै ‘कार्यन्वयन कार्यक्रम’ शुरु गरियो।
– ‘नयाँ पुस्ताका लागि प्रविधिमा आधारित उद्यमशिलता अभियान’ सुरु गरियो, जसले नेपाली युवाहरूलाई उद्यमी बन्न प्रेरित गर्यो।
संस्थागत संरचनामा सुधार: पारदर्शिता र जवाफदेहिता
एनआरएनए जापानको पुरानो संरचना अलि बढी ‘मित्र-मण्डली केन्द्रित’ थियो। तर नविन निउरेले यसमा कट्टर सुधार ल्याउनुभयो।
– सबै समितिहरूमा समावेशिता सुनिश्चित गर्नुभयो – महिला, युवा, प्रदेश, भाषा र क्षेत्रगत प्रतिनिधित्वलाई प्राथमिकता दिनुभयो।
– खाताको हिसाबकिताब पारदर्शी बनाउनु भयो। सबै आर्थिक कारोबार खुला रूपमा वेबसाइट वा सार्वजनिक प्रतिवेदनमार्फत प्रकाशित हुन थाले।
– निर्णय प्रक्रियामा सबै सदस्यलाई समावेश गरिने प्रणाली बसाल्नुभयो – ‘उपलव्धिलाई सामूहिक बनाउने’ उहाँको शैली थियो।
आप्रवासी समस्यामा संकट व्यवस्थापनको कुशल मोडल
दुर्घटना, मृत्यु, गम्भीर रोग, डिपोर्टेसन, कार्यस्थलको शोषणजस्ता संकटहरूमा उहाँ सधैं ‘पहिलो प्रतिक्रियाकर्ता’ बन्नुहुन्थ्यो।
– जापानको विभिन्न जेलमा रहेका कैदीहरूसँग नियमित भेटघाट गरेर कानुनी सहायता दिलाउनु भयो।
– नेपाली युवतीहरूलाई यौन शोषणबाट बचाएर उद्धार गरिएका घटनाहरू पनि यसै कार्यकालमा भएका हुन्।
– COVID पछिको मानसिक स्वास्थ्य संकटमा उहाँले मनोपरामर्श सेवा सुरु गर्नुभयो – यो पनि पहिलोपटक भएको सेवा थियो।
नेपाली संस्कृति र पहिचानलाई सशक्त बनाउँदै
भाषा, संस्कृति र मौलिक पहिचान प्रवासी जीवनमा हराउँदै जान सक्छ। तर नविन निउरे नेतृत्वमा एनआरएनए जापानले नेपाली संस्कृति जगेर्ना गर्ने दर्जनौं कार्यक्रम सञ्चालन गर्यो।
– ‘नेपाल महोत्सव जापान’ ऐतिहासिक रूपमा सफल बन्यो, जसले जापानी समाजलाई नेपाली संस्कृतिप्रति आकर्षित गर्यो।
– बालबालिका र दोस्रो पुस्ताका लागि नेपाली भाषा कक्षा, लोक संस्कृति प्रदर्शन, कविता/नाटक महोत्सवहरूको आयोजना भयो।
– धर्म, जात र क्षेत्रको सीमाभन्दा माथि उठेर सबैलाई एउटै झन्डामुनि ल्याउने प्रयास सराहनीय रह्यो।
‘व्यक्तित्व’ जसले संस्थालाई ब्रान्ड बनायो
आज एनआरएनए जापानलाई मानिसहरूले विश्वास गर्छन्, आशा गर्छन् र अपनत्वका साथ जोड्छन् भने त्यसको मूल कारण हो – अध्यक्ष नविन निउरेको व्यक्तित्व। उहाँ आफैं संस्था बनेर देखा पर्नुभयो।
उहाँको संवाद शैली स्पष्ट, भद्र र विश्वासिलो थियो। सामाजिक सञ्जालमा झुटो प्रचार वा आरोपहरू आए पनि उहाँ कहिल्यै प्रतिक्रिया दिन हतारिनुभएन। उहाँको संयमता, व्यवहार र परिणाममुखी कामले आलोचकहरूलाई पनि शान्त गरिदियो।
उपलब्धिहरू मात्र होइन, मान्यता पनि बटुल्नुभयो
नविन निउरेले राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा मान्यता बटुल्नुभयो:
– जापानका स्थानीय सरकारी निकायहरूसँग एनआरएनएको समन्वय प्रगाढ बनाउनु भयो।
– नेपाल सरकारका तर्फबाट ‘सम्मानपत्र’ प्राप्त गर्नुभयो।
– विश्वविद्यालय, व्यापार संस्था र आप्रवासी मामिला विभागसँग कार्यगत सम्झौता भयो।
– युवाहरूले उहाँलाई ‘रोल मोडल’ मानेर नेतृत्वमा प्रेरणा लिन थाले।
अन्त्यमा: विदाइ होइन, नयाँ युगको सुरुवात
२०२५ मा अध्यक्ष नविन निउरेले कार्यकाल समाप्त गर्दै गर्दा भावुक विदाइ भयो – तर त्यो केवल कार्यकालको अन्त्य थियो, नविन निउरेको सेवाको अन्त्य होइन।
आज जापानका हजारौं नेपालीहरू भन्छन् – “हाम्रो अध्यक्ष भनेको नविन सर नै हो।” त्यो भावना सामान्य हैन – त्यो बिश्वास हो, जुन दुई वर्षको सशक्त नेतृत्वले निर्माण गरेको हो।
नेतृत्व पदबाट बाहिरिनु हुँदैन, बरु अझ ठुलो तहमा जानु पर्छ – नविन निउरे जस्ता निडर, निष्कलंक र निष्ठावान व्यक्तित्वको अझ ठुलो भूमिकामा आवश्यकता छ – चाहे त्यो एनआरएन ग्लोबलमा होस् वा नेपालको राष्ट्रिय नेतृत्वमै किन नहोस्।
निष्कर्ष:
नविन निउरेको कार्यकाल केवल दुई वर्षको प्रशासनिक यात्रा थिएन। त्यो ‘नेपाली डायस्पोराको भावना’, आत्मबल, सहयोग र संघर्षको प्रतीक थियो। उहाँको नेतृत्वले एनआरएनए जापानलाई एक ‘समाज’ बनायो – जहाँ विश्वास, सेवाभाव र उज्यालो भविष्यको सपना सँगै पलायो।
त्यसैले भन्न सकिन्छ – नविन निउरे भनेको पदमा बस्ने व्यक्ति होइनन्, नेतृत्वको परिभाषा नै हुन्।