नेपालको राजनीति परिवर्तनशील छ, जहाँ अनुभव र पुस्तान्तरणको संयोजन निकै महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। यस्तै एक युवा नेताका रूपमा उदाएका छन् सुहाङ नेम्वाङ, जो कानुन व्यवसायीका रूपमा परिचित थिए तर राजनीतिक यात्रामा नयाँ परिचय बनाउँदै छन्। उनी नेपालको संघीय संसद प्रतिनिधि सभाका सदस्य हुन्, जसले २०८० सालमा इलाम–२ उपनिर्वाचन जितेर आफ्नो राजनीतिक यात्रा औपचारिक रूपमा सुरु गरे।
१. पारिवारिक पृष्ठभूमि र प्रारम्भिक जीवन
सुहाङ नेम्वाङ २०४६ साल फागुन ६ गते काठमाडौंमा जन्मिएका हुन्। उनी पूर्व सभामुख एवं एमालेका वरिष्ठ नेता स्व. सुवासचन्द्र नेम्वाङका कान्छा छोरा हुन्। सुवास नेम्वाङ नेपालको संसदीय इतिहासका महत्वपूर्ण व्यक्तित्वमध्ये एक थिए, जसले संविधान सभाको अध्यक्षका रूपमा नेपालको संविधान निर्माणमा निर्णायक भूमिका खेलेका थिए।
पारिवारिक रूपमा सुहाङको राजनीति र कानुनसँग निकट सम्बन्ध थियो। सुवास नेम्वाङ स्वयं पनि कानुन व्यवसायी थिए, जसले नेपालको संवैधानिक अभ्यासमा महत्वपूर्ण योगदान दिएका थिए। यसै कारणले गर्दा सुहाङ पनि कानुन अध्ययनतर्फ आकर्षित भए।
२. शिक्षा र पेशागत यात्रा
सुहाङ नेम्वाङको औपचारिक शिक्षा राजधानी काठमाडौंमै भयो। उनले प्रारम्भिक शिक्षा ग्यालेक्सी पब्लिक स्कुलबाट प्राप्त गरे भने माध्यमिक तहको अध्ययन चाबहिलस्थित लोयल्टी स्कुलबाट पूरा गरे। उच्च शिक्षा अध्ययनका लागि उनले कानुन रोजे र स्नातक तहको अध्ययन २०११ मा सुरु गरे।
कानुन अध्ययनपछि उनले वकिलका रूपमा काम गरे। कानुनी क्षेत्रमा राम्रो दखल राख्ने भएकाले उनलाई धेरैले सफल अधिवक्ताका रूपमा चिनेका थिए। उनले धेरै मुद्दाहरूको पैरवी गरे र कानुनी क्षेत्रमा आफूलाई स्थापित गरे। स्व-रोजगार (Self-employed) अधिवक्ता का रूपमा उनले काम गरिरहेका थिए।
तर, बाबुको असामयिक निधनपछि उनले कानुन व्यवसाय छाडेर राजनीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गर्ने निर्णय गरे।
३. राजनीतिमा प्रवेश र ऐतिहासिक उपनिर्वाचन
२०८० भदौ २५ गते सुवासचन्द्र नेम्वाङको आकस्मिक निधन भएपछि इलाम–२ प्रतिनिधि सभा सदस्य पद रिक्त भयो। यसपछि सो क्षेत्रमा उपनिर्वाचनको आवश्यकता पर्यो। एमालेका लागि यो क्षेत्र प्रतिष्ठाको विषय बन्यो, किनभने सुवास नेम्वाङ त्यहाँबाट लगातार निर्वाचित हुँदै आएका थिए।
एमाले नेतृत्वले सुवास नेम्वाङको राजनीतिक विरासतलाई निरन्तरता दिन उनका कान्छा छोरा सुहाङ नेम्वाङलाई उम्मेदवार बनाउने निर्णय गर्यो।
यस उपनिर्वाचनमा सुहाङको प्रतिस्पर्धा नेपाली कांग्रेसका उम्मेदवार केन्दु पराजुलीसँग थियो। धेरै राजनीतिक विश्लेषकहरूका अनुसार, बाबुको राजनीतिक प्रभावका कारण सुहाङलाई जनताले सहजै स्वीकार गरेका थिए।
मत परिणाम:
- सुहाङ नेम्वाङ (एमाले) – ३०,०२१ मत
- केन्दु पराजुली (नेपाली कांग्रेस) – २४,१९१ मत
- जितको मतान्तर – ५,८३० मत
यसरी, सुहाङ नेम्वाङले निर्वाचन जित्दै पहिलो पटक संघीय संसदमा प्रवेश गरे। यस जितले युवा नेतृत्वको सम्भावनालाई पनि उजागर गर्यो।
४. सांसदका रूपमा जिम्मेवारी र योजना
प्रतिनिधि सभा सदस्यका रूपमा सुहाङ नेम्वाङले आफ्नो क्षेत्रका समस्याहरू समाधान गर्न सक्रिय भूमिका खेल्ने प्रतिबद्धता जनाएका छन्। उनका प्रमुख प्राथमिकताहरूमा निम्न विषयहरू छन्:
१. इलाम–२ को पूर्वाधार विकास
- सडक सञ्जाल विस्तार
- ग्रामीण भेगमा विद्युत् र खानेपानीको पहुँच सुधार
- कृषि आधुनिकीकरण
- पर्यटन प्रवर्द्धन
२. युवालाई रोजगारी सिर्जना
- स्थानीय उद्यमहरू प्रवर्द्धन
- स्टार्टअप र नवप्रवर्तनमा लगानी
- सीपमूलक शिक्षा प्रणालीलाई बलियो बनाउने पहल
३. कानुनी सुधार र संवैधानिक मुद्दा
- कानुनी राज्यको सुदृढीकरण
- भ्रष्टाचार निवारणका लागि प्रभावकारी कदम
- संघीयता कार्यान्वयनमा देखिएका चुनौतीहरूको समाधान
५. खेलकुद र सामाजिक क्षेत्रमा योगदान
राजनीतिमा आउनु अघि पनि सुहाङ नेम्वाङ सामाजिक तथा खेलकुद गतिविधिमा संलग्न थिए।
- उनी स्पोर्टिङ इलाम एफसी डे मेचीका अध्यक्ष हुन्, जसले पूर्वी नेपालको फुटबल विकासमा योगदान दिएको छ।
- साथै, उनी फेस अफ नेपालका प्रमुख निर्देशक समेत हुन्।
यसले देखाउँछ कि उनी युवा पुस्ताको सक्रियता र सिर्जनशीलतालाई प्रवर्द्धन गर्ने सोच राख्छन्।
६. चुनौतीहरू र सम्भावना
सुहाङ नेम्वाङको राजनीति यात्रा नयाँ भए पनि उनीमाथि ठूलो अपेक्षा गरिएको छ। बाबु सुवास नेम्वाङको लोकप्रियता र जनताले देखाएको विश्वास कायम राख्न उनले ठोस काम गर्नुपर्ने हुन्छ। केही प्रमुख चुनौतीहरू यस्ता छन्:
- सत्ता गठबन्धनको दबाब:
- एमाले प्रतिपक्षमा रहेकाले, सरकारसँग आफ्नो माग अघि बढाउन कठिन हुन सक्छ।
- जनताको ठूला अपेक्षा:
- चुनाव जित्नुअघि उनले इलामको विकासका लागि धेरै प्रतिबद्धता जनाएका छन्। अब ती कार्यान्वयन गर्नु उनको परीक्षाको समय हुनेछ।
- संविधान कार्यान्वयन र कानुनी सुधार:
- संविधान कार्यान्वयनको क्रममा देखिएका समस्याहरू समाधान गर्न युवा नेताको भूमिका महत्त्वपूर्ण हुनेछ।
तर, उनको कानुनी पृष्ठभूमि र युवाप्रति लगावका कारण उनले नयाँ पुस्ताका लागि सकारात्मक उदाहरण बन्ने सम्भावना छ।
७. निष्कर्ष
सुहाङ नेम्वाङ राजनीतिमा नयाँ अनुहार भए पनि नेतृत्व क्षमता, कानुनी ज्ञान, र समाजप्रतिको उत्तरदायित्वबोध भएका व्यक्ति हुन्। बाबुको राजनीतिक विरासतलाई निरन्तरता दिँदै उनले इलाम–२ का जनतासँग विश्वास जित्न सफल भएका छन्।
उनको जितले नेपालको राजनीतिमा पुस्तान्तरणको संकेत मात्र दिएको छैन, युवाहरूलाई राजनीतिमा आउन प्रेरित गर्ने नयाँ ढोका समेत खोलेको छ। अबको समयमा उनले देखाउने नेतृत्व क्षमताले उनको दीर्घकालीन राजनीतिक यात्रा तय गर्नेछ।
“युवा पुस्ताले राजनीतिमा स्थान बनाउनुपर्छ भन्ने सन्देश उनको सफलताले दिएको छ। अब, उनले जनताका अपेक्षाहरू पूरा गर्ने चुनौती सामना गर्नुपर्छ।”
