काठमाडौं, जेठ २० –विदेशस्थित नेपाली श्रमिकहरूको समस्या समाधानका लागि अब प्रविधिमार्फत दीर्घकालीन उपाय लागू हुने भएको छ। नेपाल सरकारको श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षामन्त्रालय र गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) को सहकार्यमा अत्याधुनिक Call Center तथा AI Chatbot System निर्माणको काम प्रारम्भ भएको छ। यो प्रणालीले विशेषतः विदेशस्थित नेपाली दूतावासहरूमा देखिएको “फोन त गरिन्छ, तर उठ्दैन” भन्ने समस्याको समाधान गर्नेछ।
एनआरएनएका अध्यक्ष महेश कुमार श्रेष्ठले मंगलबार सिंहदरबारमा श्रममन्त्री माननीय शरद सिंह भण्डारी र परराष्ट्र मन्त्री माननीय आरजु राणा देउवासँगको छलफलपश्चात उक्त परियोजनाको औपचारिक घोषणा गरेका हुन्।
श्रेष्ठका अनुसार, आजैबाट सुरु भएको यो परियोजनामा एनआरएनएको प्राविधिक टोली १४ दिनभित्र प्रारम्भिक रिपोर्ट पेस गर्नेछ। पहिलो चरणमा परिक्षणस्वरूप निर्माण गरिने प्रणालीले विदेशमा रहेका लाखौँ नेपालीहरूका लागि सूचना, स्वास्थ्य सल्लाह, श्रमसम्बन्धी सहायता र अन्य प्रशासनिक सेवाहरू सहज रूपमा उपलब्ध गराउनेछ।
प्रविधिसँगको सहकार्यद्वारा समस्या समाधानतर्फ
श्रममन्त्री भण्डारीले दूतावासहरूमा अत्यधिक फोनकल आउने तर सीमित जनशक्ति भएका कारण नेपालीहरूले सेवामा असहजता भोगिरहेको स्वीकार गर्दै भने,“हामी प्रविधिमैत्री बन्नुपर्छ। एनआरएनएको सहयोगले यो क्षेत्रमा नयाँ मोड ल्याउनेछ।”
उनले मन्त्रालयले विकास गरिरहेको ‘श्रम संसार’ एपलाई पनि नागरिक एप्ससँग एकीकृत गर्दै विश्वभर रहेका नेपाली श्रमिकलाई एकीकृत डिजिटल सेवा दिने लक्ष्य लिएको बताए। यसमा भिसा नवीकरण, श्रम स्वीकृति, स्वास्थ्य परामर्श, कानुनी सहायता लगायत सेवा समावेश गरिनेछ।
श्रमिकको आवाज अब अनसुनी हुने छैन
एनआरएनएका अध्यक्ष श्रेष्ठले भने,“हामीले सरकारलाई आर्थिक भार नपर्ने तर प्रभावकारी समाधान दिने प्रविधि तयार गर्दैछौं। अब श्रमिकहरूलाई सामान्य समस्याका लागि दूतावास धाउनुपर्ने बाध्यता हट्नेछ।”उनले AI Chatbot System र Call Center मार्फत २४ घण्टा सेवा उपलब्ध हुने जानकारी दिँदै यो प्रणालीलाई श्रम मन्त्रालयको डिजिटल प्रणालीसँग पूर्ण रूपमा समाहित गरिने बताए।
विशेष गरी गोल्फ मुलुकहरू (मध्यपूर्व), मलेसिया, दक्षिण कोरिया, जापान जस्ता मुलुकमा कार्यरत लाखौं नेपालीहरूको दैनिक समस्यालाई ध्यानमा राख्दै यो परियोजना अत्यन्तै महत्वपूर्ण हुने देखिएको छ।
कर्मचारी अभाव अब बहाना होइन
हाल नेपाली दूतावासहरूमा जनशक्ति अभावका कारण फोन नउठ्ने, सेवा नपुग्ने, गुनासो नसुन्ने अवस्था छ।तर अब Call Center प्रणालीमार्फत एकीकृत ड्यासबोर्ड मा सबै गुनासो र समस्याको डिजिटल रेकर्ड रहनेछ। AI च्याटबोटले सामान्य जानकारी तत्काल दिनेछ भने जटिल विषयमा Call Agent मार्फत समाधान हुनेछ।यसले एकातर्फ दूतावासहरूमा कार्यभार कम गर्नेछ भने अर्कोतर्फ नेपाली श्रमिकको समय, खर्च र मानसिक तनाव घटाउनेछ।
स्वास्थ्य शिक्षा र टेलिमेडिसिन सेवा
प्राविधिक टोलीले विदेशमा रहेका नेपालीका लागि टेलिमेडिसिन सेवा, स्वास्थ्य शिक्षा तथा डिजिटल काउन्सेलिङ सेवा पनि एकै प्लेटफर्ममा ल्याउने योजना बनाएको छ। यसले वैदेशिक रोजगारमा गएका श्रमिकहरूले समयमै स्वास्थ्य परामर्श लिन, तनाव व्यवस्थापन गर्न र सुरक्षाका उपायहरू थाहा पाउन सक्नेछन्।
राजनीतिक इच्छाशक्ति र एनआरएनएको दृष्टिकोण
यस परियोजनामा श्रम मन्त्री शरद सिंह भण्डारी र परराष्ट्र मन्त्री आरजु राणा देउवाको सकरात्मक पहलले राजनीतिक स्तरमै दृढ इच्छाशक्ति देखिएको छ। अध्यक्ष श्रेष्ठले दुवै मन्त्रीप्रति हार्दिक आभार व्यक्त गर्दै यो पहल वैदेशिक रोजगार क्षेत्रमै ऐतिहासिक हुने बताए।
उनले भने,“अब एनआरएनए प्रविधिमा मात्र सीमित रहने छैन, प्रणालीमार्फत सरकारलाई सहयोग गर्ने भरपर्दो साझेदार बन्नेछ।”
नतिजामुखी सहकार्यको सुरुवात
यो सहकार्यले भविष्यमा नेपाल सरकारले विदेशस्थित नेपालीहरूका लागि दुतावासहरूबाट केन्द्रित नभई प्रणालीगत सेवा प्रवाह गर्ने युगको शुरुवात भएको संकेत दिएको छ। अब समस्या उठाउने मात्र होइन, समाधान पनि डिजिटल प्रणालीमा ट्रयाक हुने व्यवस्था हुनेछ।
निष्कर्ष
- AI Chatbot + Call Center = विदेशस्थित नेपालीको सेवामा क्रान्ति
- प्राविधिक टिमले १४ दिनभित्र प्रारम्भिक रिपोर्ट बुझाउने
- एनआरएनए सरकारको बोझ नबन्दै प्रत्यक्ष प्रणालीगत समाधानमा सहकार्य गर्न तत्पर
- श्रम संसार एपसँग एकीकृत प्रणालीले श्रमिकलाई श्रम स्वीकृति, भिसा नवीकरण, स्वास्थ्य सल्लाह, कानुनी सहायता लगायत सेवा दिनेछ
- राजनीतिक नेतृत्व र प्रवासी नेतृत्वबीचको पहिलो ठोस प्राविधिक सहकार्य
विदेशमा रहेका नेपालीको जीवनलाई सहज, सुरक्षित र सम्मानित बनाउन यो अभियान माइलस्टोन बन्नेछ।सत्यमै भन्नुपर्दा, अब श्रमिकहरूको आवाज अनसुनी हुने युग अन्त्य हुँदैछ। उनीहरूको मोबाइलमै सेवा आइपुग्नेछ।नेपाल सरकारले प्रविधिमा एकपटक ठोस र सकारात्मक कदम चालेको छ – र यो नेपाली श्रमिकहरूको पक्षमा ऐतिहासिक बन्न सक्नेछ।
