टोकियो, जापान – “रहरहरू साहुको बन्दकी राखेर परदेशिने…” – यो लाइन मात्र सुन्दै गर्दा हजारौं नेपालीको आत्मा चिसो हुने गर्छ। यो कुनै समाचारको शीरकं– मात्र होइन, यो त हजारौँ नेपालीको जीवन कथा हो, पीडा हो, सपना हो। यिनै पीडा, सपना र सम्झनालाई शब्दमा पोतेर लेखिका सरिता ढकालले बनाएकी थिइन् – ‘अग्निसरिता’। अब यही ‘अग्निसरिता’ शब्द मात्र होइन, आवाज पनि बनिसकेको छ – अडियो स्वरूपमा सार्वजनिक भएको छ!
अग्निसरिता: एउटा जलिरहेको जीवनको कथा
नेपालमा जन्मेर, जापानको भूमिमा पसिना बगाउँदै आफ्नो सासलाई साहित्यमा सुम्पने सरिता ढकाल – केवल लेखक मात्र होइनन्, नेपाली समाजवादी पार्टी (नेसपा) की केन्द्रीय सदस्य, सामाजिक अभियन्ता र साहित्यमा आफ्नो गहिरो सामर्थ्य देखाइसकेकी यिनै सरिताले नेपाली डायस्पोराको मन छोएको ‘अग्निसरिता’ कृति अब अडियो स्वरूपमा आम जनसमक्ष ल्याएकी छन्।
यो अडियो पुस्तक आवाज मात्र होइन, आत्माको स्पर्श हो। आँखाले हेर्न नपुगेका भावना, मुटुले महसुस गर्न नपाएका पीडा, र घर छोडेका लाखौँ नेपालीहरूको अधुरो र तडपिएको सपना, यिनैलाई समेटिएको छ अग्निसरितामा।
अच्युत घिमिरेको आवाजमा भावको ज्वालामुखी
अग्निसरिता अडियो संस्करणमा आवाज भरेका छन् – अच्युत घिमिरे। सरिताको शब्दमा भन्नुपर्दा, “प्रत्यक्ष भेट भएको छैन, लामो चिनजान पनि छैन, तर पनि मलाई यति मिठो, यति सुन्दर आवाज भरेर गुण लगाउनु भएकोमा नमन टक्र्याउन चाहन्छु।”
यो वाक्यले नै सबै बुझेको छ – यो कृति अब आवाजको आत्मा पाएको छ। अच्युत घिमिरेको स्वर र सरिता ढकालको शब्द – जब यी दुई आत्मा जुर्छन्, तब ‘साहित्य’ केवल पढिने वस्तु रहँदैन, त्यो जीवित अनुभूति बन्छ।
परदेशी नेपालीलाई समर्पित: पीडाको साझा दस्तावेज
सरिता ढकालले खुलेर लेखेकी छन्, “रहरहरू साहुको बन्दकी राखेर परदेशिने तमाम नेपाली आमा दाजुभाइ दिदीबहिनीहरुमा समर्पण गरिएको मेरो पुस्तक अग्निसरिता…।”
यो त्यस्ता नेपालीका लागि हो, जसले सपना देख्न छोडेका छन् तर बाँच्न छोडेका छैनन्। यो उनीहरूको कथा हो, जो परदेशमा भान्सामा भाँडाकुँडा माझ्छन्, तर सपना मनको दराजमा छोपेर राखेका छन्।
जापानमा जन्मिएको एउटा साहित्यिक क्रान्ति
नेपाल र विदेशबीचको साहित्यिक पुल बनिरहेकी सरिता ढकाल जापानमा बसेर नेपाली साहित्यको एक अमिट सन्देश बोकेर अघि बढिरहेकी छन्। जापानको व्यस्त जीवनशैलीबीच पनि उनले नेपाली भावना र साहित्यको बीउ नबिर्सिएकी हुन्।
उनी केवल पुस्तक लेखेर चुप लाग्ने व्यक्ति होइनन्। उनी आफ्ना शब्दलाई आवाज दिन चाहने, जीवन्त बनाउने र पाठक-स्रोतालाई भावनाको सागरमा डुबाउने साहसी स्रष्टा हुन्।
पाठक-स्रोता प्रतिक्रिया माग
सरिताले आफ्नो स्टाटसमा विनम्र अनुरोध गरेकी छन् – “यहाँहरू सम्पूर्णमा मेरो यस पुस्तकलाई समर्पण गरेकी छु, सुनेर प्रतिक्रिया दिनुहुन्छ भन्ने आशा गरेकी छु।”
त्यसैले, अब तपाईंको पालो हो! अग्निसरिता सुन्नुहोस्। त्यो आवाज, त्यो भावना, त्यो सत्य – जसले तपाईंको आँखा रसाउनेछ, मुटु पोलाउनेछ र आत्मा थाम्न गाह्रो बनाउनेछ।
अन्तिम सन्देश
नेपाली डायस्पोरामा यस्ता कृतिहरू विरलै जन्मन्छन्। जब साहित्य, आवाज र भावना एउटै लयमा बहन्छन्, तब त्यो केवल किताब हुँदैन – त्यो आन्दोलन बन्छ।अग्निसरिता एउटा आन्दोलन हो।अच्युत घिमिरेलाई सलाम, सरिता ढकाललाई नमन। तपाईंहरूले नेपाली साहित्यलाई जापानबाट झन उचाइमा पु¥याउनुभएको छ।
“साहित्यले देश नछोड्दैन, देशले साहित्य बिर्सन हुँदैन!”