नेपाल प्रहरीको नेतृत्व जब नयाँ दिशा खोजिरहेको हुन्छ, त्यस्तो मोडमा नेतृत्वमा आउने व्यक्ति केवल एक पदधारी होइन — उनी संगठनको अनुशासन, छविको समग्र प्रतिनिधि हुन्। वर्तमान महानिरीक्षक (आईजीपी) दिपक थापाले यही कार्यभार बोकेर संवेदनशीलता, प्रतिबद्धता र सक्रिय सुधारको समन्वय गर्दै आफ्नो भूमिकामा अघि बढिरहेका छन्।
उनको कार्यशैली न त आक्रामक देखिन्छ, न त एकदमै मौन। बरु, उनले प्रहरी र जनताको सम्बन्धलाई नजिक बनाउने, प्रहरीभित्रको अनुशासनलाई कडाइका साथ कार्यान्वयन गर्ने, र संस्थाको छवि सुधार्न नविन उपायहरू अपनाउने प्रयास गरिरहेका छन्।
१. “सामान्यतामा असाधारणता” खोज्ने शैली
आईजीपी थापाको नेतृत्वमा नेपाल प्रहरीभित्र पछिल्लो समय केही नयाँ प्रवृत्तिहरू देखिन थालेका छन् — जस्तै:
- सडकमा उत्रिएर ट्राफिक अवलोकन
- फोर्स लाइनमै गएर जवानसँग प्रत्यक्ष संवाद
- मुलुकभरका प्रहरी इकाइहरूसँग नियमित समीक्षा
- जनमानससँग प्रत्यक्ष सम्पर्क बढाउने कार्यक्रमहरू
यी सबै कदमहरूले उनले नेतृत्वलाई केवल ‘कमाण्डिङ’ भूमिकामा राखेनन्, “संवेदनशील नेतृत्व” को उदाहरण दिए।
२. सामाजिक सञ्जाल र छविको सन्तुलन
प्रहरी नेतृत्वका हरेक गतिविधि आज सामाजिक सञ्जालको युगमा धेरै चाँडै जनमानसमा पुग्छन्। आईजीपी थापाले यस यथार्थलाई बुझ्दै, प्रहरीको जनपक्षीय भूमिका उजागर गर्न र पारदर्शिता बढाउन डिजिटल प्लेटफर्महरूलाई सहयोगी माध्यमको रूपमा प्रयोग गरिरहेका छन्।
उनको नेतृत्वमा प्रहरी संगठनले सामाजिक सञ्जालमा मात्र होइन, समुदायस्तरमा विश्वास र पहुँच विस्तारमा पनि ध्यान दिएको देखिन्छ। यसले प्रहरी र जनताबीचको दूरी घटाएको छ।
३. संगठनभित्र सुधार र शुद्धिकरणको मुहिम
आईजीपी थापाले आफ्नो कार्यकालको सुरुवातदेखि नै संगठनभित्रको अनुशासन सुधार, भ्रष्टाचार नियन्त्रण र आन्तरिक जवाफदेहितामा विशेष ध्यान दिएका छन्।
उनको निर्देशनमा अनुशासनहीन गतिविधिमा संलग्न प्रहरीहरूमाथि छानबिन र कारबाही प्रक्रिया कडाइका साथ अघि बढाइएको छ। यसले संगठनभित्र उत्तरदायित्व र कार्य संस्कृतिमा सकारात्मक प्रभाव पारिरहेको देखिन्छ।
४. जन–मैत्री प्रहरीतर्फको अग्रसरता
आईजीपी थापाको अर्को प्रमुख विशेषता हो — “प्रहरी जनताको साथी” भन्ने दृष्टिकोणलाई व्यवहारमा लागू गर्ने प्रयास।
- विद्यालयमा पुगेर विद्यार्थीलाई सचेतना दिने अभियान
- महिला र बालबालिकामाथि हुने हिंसा विरुद्धको सक्रियता
- लागू औषध नियन्त्रणमा समाजमै पुगेर पहल गर्ने प्रवृत्ति
यी अभियानले नेपाल प्रहरीलाई केवल कानून कार्यान्वयन गर्ने संस्था होइन, सामाजिक उत्तरदायित्व बोकेको मानव–केन्द्रित संगठनको रूपमा परिभाषित गरिरहेको छ।
निष्कर्ष: नेतृत्वको सन्तुलित मोडल
आईजीपी दिपक थापा न त आफूलाई सुपरहीरोको रूपमा प्रस्तुत गर्न चाहन्छन्, न त मौन नेतृत्वदायी भूमिका निभाएर पछाडि बस्न चाहन्छन्। उनले देखाएको शैली हो — सुनुवाइ गर्ने, सुधार गर्ने, सुधार देखाउने र संगठनलाई जनमैत्री बनाउँदै लैजाने।
संगठनभित्र सुधार ल्याउने इच्छाशक्ति, मैदानमा उत्रिएर बुझ्ने विवेक, जनताको आवाज सुन्ने संवेदनशीलता, अनि नीति निर्माणमा दीर्घकालीन सोच — यी सबै विशेषताले आईजीपी थापाको नेतृत्वलाई सकारात्मक उदाहरण बनाइरहेको छ।
यस्तो नेतृत्वलाई केवल वाहवाहीमा सीमित नगरी, संस्थागत सुधारतर्फको दीर्घकालीन यात्राको साझेदार बनाउनु अहिलेको समयको आवश्यकता हो।